U povodu „Dana džamija“: Tokom agresije najviše objekata Islamske zajednice stradalo na području Muftijstva banjalučkog

Duh arhitekture gradnje džamija i mesdžida u naše podneblje je došao iz vana naši su ga neimari uskladili s prilikama okoline, praveći perfektan sklad između unutrašnjeg i vanjskog prostora, kao i sklad između tame i svjetlosti.

Za normalno odvijanje vjerskog života pripadnika Islama, neophodni su i objekti. Stoga su Bošnjaci tokom svoje povijesti, posebnu pažnju posvećivali gradnji vjerskih objekata. Islamska zajednica želi adekvatno odgovoriti izazovu vremena, svjesna da danas nije odgovorna samo za puku gradnju objekata, nego da ih učini privlačnim i sigurnim za one koji dolaze. Zbog toga se sva gradnja objekata Islamske zajednice odvija se na osnovu važećeg „Pravilnika o gradnji, popravci i rekonstrukciji objekata IZ u BiH“.

Objekti se nalaze na prostoru 8 regija tj. muftiluka ili 90 lokalnih zajednica tj. medžlisa Islamske zajednice. Po abecednom redu trenutno brojno stanje objekata po muftijstvima uz osnovne informacije o njima izgleda ovako:

Na području banjalučkog muftijstva ukupan broj objekata je 104, 96 džamija, od kojih je 75 obnovljeno nakon agresije, 10 džamija nije obnovljeno, 14 pretvoreno iz mesdžida u džamije (dogradnjom munara). 8 mesdžida, od kojih je 6 obnovljeno, 1 neobnovljen i 1 novoizgrađen.

Na području bihaćkog muftijstva ukupan broj objekata je 354, 247 džamija od kojih je 110 obnovljeno, 4 neobnovljene, 9 pretvoreno iz mesdžida i 90 novoizgrađenih. Imamo 107 mesdžida, od kojih je 57 obnovljenih, 4 neobnovljena i 33 novoizgrađena.

Goraždansko muftijstvo. Ukupan broj objekata 112, 88 džamija, 58 obnovljenih, 18 neobnovljenih, 7 pretvorenih iz mesdžida i 7 novoizgrađenih. Broj mesdžida je 24, 15 obnovljenih, 4 ne obnovljena i 3 novoizgrađena.

Sarajevsko muftijstvo: Registrovano je 550 objekata, 373 džamije, 51 obnovljena, 4 neobnovljena, 17 pretvoreno iz mesdžida i 137 novoizgrađenih. Broj mesdžida je 177, od kojih 49 obnovljena, 24 neobnovljena i 55 novoizgrađena.

Mostarsko muftijstvo: Ukupno 264 objekta, od kojih 190 džamija, 126 obnovljenih, 20 neobnovljenih, 20 pretvoreno iz mesdžida i 39 novoizgrađenih. Mesdžida ima 74, obnovljena 54, neobnovljenih 5 i 17 novoizgrađenih.

Travničko muftijstvo: Ukupno 286 objekata, 190 džamija, od kojih je 91 obnovljena, 8 neobnovljenih, 17 pretvoreno iz mesdžida i 59 novoizgrađenih. Broj mesdžida je 96, od kojih 40 obnovljenih, 5 neobnovljenih i 34 novoizgrađena.

Tuzlansko muftijstvo: ukupan broj objekata je 771, 491 džamiju, od kojih je 176 obnovljenih, 18 neobnovljenih, 30 pretvoreno iz mesdžida i 131 novoizgrađenu džamiju. 280 mesdžida, od kojih 117 obnovljenih, 12 neobnovljenih i 87 novoizgrađenih.

Zeničko muftijstvo: 381 objekat, 237 džamija, od kojih je 102 obnovljeno, 1 neobnovljena, 26 pretvoreno iz mesdžida i 91 novoizgrađena. 144 mesdžida, od kojih 49 obnovljenih, 17 neobnovljenih i 58 novoizgrađenih.

Najviše objekata se nalazi na prostoru koje pokriva tuzlansko muftijstvo, a najmanje na prostoru banjalučkog muftijstva. Tokom agresije na BiH, procentualno najviše objekata je stradalo na prostoru banjalučkog, a nakon agresije najveći broj novoizgrađenih objekata je na prostoru zeničkog muftijstva. Mostarsko muftijstvo prednjači po broju obnovljenih, a goraždansko po broju neobnovljenih objekata nakon agresije. Procentualno u odnosu na broj stanovnika najveći broj objekata nalazi se na prostoru travničkog muftijstva.

U evidenciji, zaključno sa 31 martom 2018. godine na području BiH Islamska zajednica raspolaže sa ukupno 2822 objekta, 1912 džamija, od kojih je 789 obnovljeno, 83 do sada nije obnovljeno, 140 objekata iz mesdžida je pretvoren u džamije i 554 novosagrađenih džamijskih objekata. Ukupan broj mesdžida je 910, obnovljenih 386, neobnovljenih 74 i 287 novoizgrađena mesdžida.

mr. Mirsad Kalajdžić