IZ IZVJEŠTAJA O PROVOĐENJU IZBORA U ISLAMSKOJ ZAJEDNICI

     U ovom Izvještaju hronološki su istaknute najznačajnije aktivnosti, tok izbornog procesa i odluke Glavne izborne komisije.

     U nastavku donosimo dijelove spomenutog Izvještaja u kojem se, između ostalog, podsjeća: Sabor Islamske zajednice u BiH je na svom posljednjem zasijedanju (u prethodnom sazivu), održanom 29. aprila 2006. godine, donio odluku o raspisivanju izbora u Islamskoj zajednici u BiH i zadužio Rijaset da organizira i provede izbore. Rijaset je na svojoj 19. sjednici, održanoj 31. avgusta 2006. godine, imenovao predsjednika Glavne izborne komisije, dok je odluku o imenovanju Glavne izborne komisije  donio 26. septembra 2006. godine,  sa zadatkom da u skladu sa Izbornim pravilima (prečišćeni tekst) obavi  sve potrebne poslove u postupku provođenja izbora u Islamskoj zajednici u BiH.

 Predizborne pripreme

     Glavna izborna komisija je održala svoju prvu konstituirajuću sjednicu 17. oktobra 2006. godine.

     Na prvoj konstituirajućoj sjednici Glavna izborna komisija je imenovala okružne izborne komisije za osam izbornih okruga, te utvrdila termine i nosioce izbornih aktivnosti:

     - u petak 27. oktobra u svim džamijama odnosno džematima najavljeno je džematlijama da će se narednog petka, t. j. 03. novembra 2006. godine, obaviti predlaganje kandidata za članove džematskog odbora, zastupnika džemata u skupštinu medžlisa i izborno tijelo koje bira sabornike.

     -u petak 03. novembra 2006. godine u svim džematima poslije džume namaza obavljeno je evidentiranje kandidata za članove džematskog odbora, zastupnika džemata u skupštinu medžlisa i izborno tijelo koje bira sabornike, a zatim su prijedlozi dostavljeni medžlisu na dalji postupak.

     Glavna izborna komisija je na svojoj 2. sjednici, kojoj su prisustvovali i svi predsjednici okružnih izbornih komisija, utvrdila obavezu svih nosioca izbornih aktivnosti u Islamskoj zajednici pri čemu je posebno naglašeno i zatraženo da se prijedlozi džematlija sa džematskih skupština ne preinačuju jer su džematlije kao glasači jedino mjerodavni da svojim glasom kažu  ko će ih predstavljati u organima Islamske zajednice.     Svakako, pri tome treba voditi računa da li predloženi kandidat ima pasivno biračko pravo koje je utvrđeno članom 3. stav 2. Izbornih pravila.

 Sprovođenje izbora    

     Dakle, nakon što su  imenovane okružne izborne komisije za osam izbornih okruga i provedene sve potrebne pripreme za provođenje izbora; izrada biračkih spiskovi, formiranje komisija za provođenje izbora, utvrđivanje kandidatura i svih drugih izbornih priprema, Glavna izborna komisija je utvrdila termine održavanja izbora u Islamskoj zajednici:

-izbori na nivou džemata, koji je podrazumijevao biranje članova džematskih odbora, zastupnika džemata u skupštinu medžlisa i izborno tijelo koje bira sabornike, održani su  u subotu 10. novembra 2006. godine,

-izbori na nivou medžlisa, koji je podrazumijevao održavanje izbornih skupština medžlisa na kojima su birani članovi izvršnih odbora, održani su u  subotu 25. novembra 2006. godine  i

 -izbori na nivou okruga pri čemu su birani sabornici Islamske zajednice, održani su u  nedjelju 10. decembra 2006. godine.

     U cijelom izbornom procesu, izbori na nivou džemata bili su najobimniji poslovi jer je bilo poptrebno, prije svega, imenovati 1.351 birački odbor, pripremiti biračke spiskove na kojima je evidentirano 721.797 glasača, provesti postupak kandidiranja u svim džematima i sačiniti glasačke materijale za izbor članova džematskih odbora, zastupnika u skupštinu medžlisa i delegata izbornog tijela za izbor sabornika, a nakon svega toga izvršiti verifikaciju izbornih rezultata za 1.325 džemata. Prema utvrđenoj evidenciji, glasanju za prvi nivo izbora pristupilo je ukupno 130.065 glasača.

     Nakon provođenja izbora na nivou džemata, Glavna izborna komisija je primila 11 prigovora, a odnosili su se  u većini slučajeva  na kršenje izborne procedure, od čega je za 8 prigovora utvrđeno da su neosnovani, a u 3 slučaja, i to u džematu Drmeljevo - Medžlis IZ Velika Kladuša, džemat Golinjevo - Medžlis IZ Livno i džemat Blagaj-Medžlis IZ Mostar, izbori su poništeni i naloženo je okružnim izbornim komisijama i medžlisima da se izborna procedura ponovi.

 Izborne skupštine medžlisa

     Izborne skupštine medžlisa za izbor članova izvršnih odbora, održane su u subotu 25. novembra 2006. godine. 

     S obzirom da nije bilo osnovanih prigovora po pitanju održavanja i rada izbornih skupština medžlisa, Glavna izborna komisija je donijela rješenja o verifikaciji izbora članova izvršnih odbora za 83 medžlisa. 

     Nakon što su održane konstituirajuće sjednice izvršnih odbora, Glavna izborna komisija je verificirala izbor predsjednika izvršnih odbora i predsjedavajućih skupština medžlisa za 83 medžlisa.

     Imena svih članova izvršnih odbora medžlisa u Bosni i Hercegovini, kao i imena predsjednika izvršnih odbora i predsjedavajućih skupština medžlisa nalaze se na Web-stranici Rijaseta i dostupna su javnosti.

     Prema izvještajima okružnih izbornih komisija i muftiluka, u 6 (šest) medžlisa nisu se stekli uslovi da se provedu izbori i to: Foča, Čajniče, Rudo, Nevesinje, Bileća i Gacko, tako da će u ovim medžlisima i dalje ostati ranije imenovana ili obnovljena povjereništva, dok izbori u Medžlisu IZ Trebinje nisu uopšte održani iz nama nepoznatih razloga.

Treći nivo izbora

     Treći nivo izbora - izbor članova Sabora IZ u BiH, održani su u nedjelju 10. decembra 2006. godine. Glavna izborna komisija je do sada (09.03. 2007.) verificirala 78 sabornika. Nedostaju verifikacije 3 (trojice) sabornika iz Slovenije i 2 (dvojice) sabornika iz sandžačkog izbornog okruga. U Sloveniji procedura izbora sabornika je u toku i do sada nije okončana.

     Što se tiče izbora sabornika za izborni okrug Sandžak, Glavna izborna komisija je, od predviđenih pet, verificirala samo trojicu sabornika i to sa područja Sandžaka koji pripada Srbiji, dok nije prihvatila verifikaciju 2 (dvojice) predloženih sabornika sa područja Sandžaka koji pripada Islamskoj zajednici Crne Gore.

     Naime, Glavna izborna komisija je aktom broj: 410/06. od 06. novembra 2006. godine, upućenog Mešihatu IZ Sandžaka, zatražila da Mešihat IZ Sandžaka vodi računa da prilikom predlaganja sabornika sa svoga područja u Sabor IZ u BiH, ne predlaže sabornike sa područja Islamske zajednice Crne Gore, bez njene saglasnosti, kao što je to bio slučaj u prethodnom mandatu. S obzirom da nije pribavljena saglasnost Islamske zajednice Crne Gore za verifikaciju sabornika sa područja Sandžaka koji pripada Islamskoj zajednici Crne Gore, Glavna izborna komisija je verificirala samo trojicu sabornika sa područja Sandžaka koji pripada Srbiji.

    Na izbornu proceduru izbora sabornika, Glavnoj izbornoj komisiji dostavljeno je 5 (pet) prigovora. U četiri slučaja prigovori su neosnovani, dok za sarajevski izborni okrug u izbornoj jedinici Visoko i Gračanica, radi načinjenih propusta u izbornoj proceduri kandidiranja sabornika, izbori su ponovljeni 13. januara 2007. godine.

     S obzirom da je u odredbama člana 74. stav 4. Ustava IZ u BiH i člana 39. Izbornih pravila (prečišćeni tekst) utvrđeno da u predstavničkim organima Islamske zajednice ne može biti više od jedne trećine zaposlenih u Islamskoj zajednici, Glavna izborna komisija je blagovremeno upozorila i obavezala sve izborne komisije da imaju u vidu ovu odredbu prilikom kandidiranja i izbora sabornika.

     Na rješenje o verifikaciji sabornika za izborni okrug Zagreb, prigovore su podnijeli Mešihat Islamske zajednice u Hrvatskoj, hfz. Aziz ef. Alili iz Zagreba, Hajrudin ef. Mujkanović iz Rijeke i Alem ef. Crnkić iz Siska.

    Naime, Mešihat IZ u Hrvatskoj je našim aktom od 06.11.2006. godine upozoren na odredbu člana 74. stav 4. Ustava IZ u BiH prema kojoj je Glavna izborna komisija u obavezi da vodi računa prilikom verifikacije sabornika.

     Međutim, u izbornom materijalu iz izbornog okruga Zagreb, od 5 sabornika koji su dobili najviše glasova i koji su predloženi za verifikaciju, njih četiri su zaposlenici Islamske zajednice pri čemu je u donošenju rješenja o verifikaciji sabornika primijenjen istovjetan kriterij, te u skladu s time, verificiran je izbor Aziz ef. Hasanovića iz Zagreba, koji je sa najviše osvojenih glasova iz reda zaposlenika IZ, a zatim su verificirani sabornici: Esad Ćustović iz Dubrovnika, Munir Dervović iz Pule, Hasan Hadžić iz Slavonskog Broda i Mustafa Porobić iz Rijeke, koji nisu zaposlenici islamske zajednice.

     Glavna izborna komisija stoji na stanovištu da je ispravno postupila pri verifikasciji sabornika za sve izborne okruge, pa i za zagrebački izborni okrug, te u skladu sa zaključkom Rijaseta od 27. decembra 2006. godine, potrebno je da o ovome Sabor donese konačnu odluku.

     Također, neosnovan prigovor na rješenje o verifikaciji sabornika za izborni okrug Zapadna Evropa uputio je i Kemal ef. Crnac, imam iz Dizeldorfa. Naime, od trojice predviđenih sabornika, shodno utvrđenim kriterijima, verificiran je kao zaposlenik Islamske zajednice Senaid ef. Kobilica, glavni imam iz Norveške, jer su u prethodnom mandatu iz Njemačke bila verificirana dvojica sabornika iz reda zaposlenika Islamske zajednice, Mustafa ef. Klanco i Advan ef. Ljevaković.

     Dakle, imajući u vidu da su na 14 izbornih okruga birana 83 člana Sabora, a da je trećina od toga 27 sabornika, Glavna izborna komisija je pri verifikaciji sabornika u cijelosti ispoštovala izborna pravila, te smatra da su prigovori neosnovani sve dok su na snazi postojeća izborna pravila - ističe se u Izvještaju Glavne izborne komisije.

(www.rijaset.ba)