NEDOSTATAK POLITIČKOG KAPACITETA VRHA SRBIJE PRIJETI DA PRETVORI SANDŽAK U OZBILJNO KRIZNO ŽARIŠTE

     - Sandžak je jedna od najosjetljivijih kriznih tačaka u Srbiji, koja prijeti da se, zbog odsustva političkog kapaciteta aktuelnog državnog vrha Srbije, pretvori u ozbiljno žarište. Ili da posluži kao izgovor za scenario koji najavljuju neki politički lideri, kao što je Tomislav Nikolić. Naime, u svom intervju Standardu od 9. novembra Nikolić najavljuje mogućnost uvođenja vanrednog stanja da bi se spriječilo da "situacija u zemlji bude ozbiljna".

Manipulacije vlasti u Beogradu

     Podsjećanja radi, Bošnjaci su nova manjina u Srbiji nakon raspada Jugoslavije, koja zbog slabih kapaciteta ima problem da konstituiše vlastitu infrastrukturu. S druge strane, te nedostatke Beograd vješto koristi i uspio je da razbije sandžačku političku i društvenu scenu. S obzirom da je religija jedini kohezioni faktor Bošnjaka, razbijanje Islamske zajednice, uz punu podršku Beograda, otvorilo je novu krizu u Sandžaku sa nesagledivim posledicama.

     Osim toga, predimenzionirana je i pojava grupe vehabija u Sandžaku. Preko fenomena vehabija obnovljena je teza o opasnosti islamskog fundamentalizma koji je Milorad Ekmečić nedavno ponovo optužio za rušenje Jugoslavije. Spinovanje opasnosti od vehabija dobilo je razmjere koje ne odgovaraju stvarnosti. Kampanja je okončana optužnicom protiv grupe vehabija kojima se sada sudi.

Posebna uloga službi bezbjednosti

     U održavanju permanentne nestabilnosti Sandžaka posebnu ulogu i dalje imaju i službe bezbjednosti. Svojevremeno su ne samo zavadile bošnjačke lidere, već i, naročito tokom rata u Bosni, učestvovale u etničkom čišćenju regiona u skladu sa tezom o "zelenoj transverzali". Ni nakon rušenja režima Slobodana Miloševića demokratska vlada nije napravila nikakav napor da poništi posljedice takve politike. Najnoviji izveštaj BIA navodi da je jedan od faktora ugrožavanja bezbjednosti Srbije i "tenzija unutar Islamske verske zajednice i pojedinih pripadnika nacionalnih manjina".

     Najnoviji icidenti, kao što je današnja pucnjava pred Altun Alem džamijom u Novom Pazaru, ukazuju da je na djelu opasna manipulacija vjerskim osjećanjima, koja Srbiju može uvesti u neku vrstu vanrednog stanja.

     Helsinški odbor podsjeća da je današnja politička klasa pokazala da nema sluha za unutrašnje političke i društvene probleme, u ovom slučaju za manjinsko pitanje u Sandžaku - kaže se u saopćenju Helsinškog komiteta za ljudska prava iz Beograda.

Beograd igra na kartu podjele među Bošnjacima

      Za destabilizaciju situacije u Sandžaku, podjele među bošnjačkim strankama i Islamskoj zajednici, veliku odgovornost snose vlasti Srbije, zaključila je većina učesnika panela "Sandžak: Posledice represivne politike države", koji je u organizaciji Helsinškog odbora za ljudska prava održan 12. novembra u beogradskom Medija centru.

     Nije, međutim, zanemarena ni odgovornost bošnjačkih političara i elite.

     Predsjednica Helsinškog odbora Sonja Biserko je u uvodnom izlaganju navela da je tokom rata u Bosni, Sandžak bio dio srpskog ratnog projekta, te su u regiji konstantno kršena prava Bošnjaka, a pogranična područja etnički očišćena.

Presudan utjecaj države na podjele unutar Islamske zajednice

     Ni poslije petooktobarskih promjena, nove demokratske vlasti nisu podsticale političko konstituisanje bošnjačke zajednice već su "igrale" na kartu njihove podjele, upozorila je Biserko, koja smatra da je država imala presudan uticaj i na podjele unutar Islamske zajednice.
     Pavel Domonji iz Helsinškog odbora podsjetio je da status Sandžaka nikada nije ozbiljno razmatran, da je poslije 5. oktobra došlo do "psihološkog rasterećenja" i da su se Bošnjaci uključili u državne institucije, ali da zločini počinjeni nad sandžačkim Bošnjacima tokom rata u BiH nisu rasvijetljeni.

Saopćenje za javnost novopazarskog Medžlisa

     Dok su vjernici u Novom Pazaru očekivali ezan - poziv za džumansku molitvu, umjesto toga su odjeknuli pucnji pored Altun alem džamije.

     Grupa aktivista Sulejmana Ugljanina, predvođena Hasibom Suljevićem, pokušala je silom ući u džamiju, a pošto je u tome spriječena, uslijedio je revolt. Službenik novopazarskog SUP-a, koji je stajao pored džamijskih vrata, povrijeđen je udarcem cigle u glavu, a u tom momentu se oglasilo oružje, te je ranjen Ersan Eko Biševac, radnik na zgradi dječijeg mekteba Islamske zajednice unutar džamijskog dvorišta.

     Potom je od strane onih koji su silom htjeli ući u džamiju uslijedilo kamenovanje ljudi koji su se nalazili u krugu džamijskog dvorišta te je povrijeđeno još jedno lice udarcem u glavu.

     Ovo je potvrda onoga na šta su čelnici Islamske zajednice u Srbiji, na čelu sa glavnim muftijom Muamer ef. Zukorlićem, zadnjih dana neprestano upozoravali, kao i mnoge političke partije sa prostora Sandžaka, te većina relevantnih nevladinih organizacija, a to je da je najavljivanje mogućeg krvoprolića od strane Adema Zilkića, zapravo, najava plana Ugljanina, kojim se trebalo omogućiti da opstane na vlasti, makar cijena bili i ljudski životi.

     Sada je potpuno jasno ko u Novom Pazaru hoće mir, a ko izaziva incidente i naoružan je i šta se željelo postići pokušajem cijepanja Islamske zajednice u Srbiji.

     Od nadležnih organa ove države očekujemo hitno pronalaženje lica koje je pucalo  i rasvjetljavanje u ime koga i za čije interese je to uradilo, kao i najstrožije kažnjavanje, a sve u cilju rješavanja nastale situacije i smirivanja nastalih tenzija.

     Tražimo od policije i nadležnih organa ove države da spriječi ovoj grupi obavljanje namaza na ulici jer je to stalni izvor sukoba i incidenata.